Oezbekistan? Ja, Oezbekistan!

De -stanlanden. We weten weten er zo weinig van. Ze vormen een enorm gebied tussen Europa en Azië, hebben een aantal dictators, hoorden bij de voormalige Sovjet-Unie. En we kennen Borat. En dan houdt het wel zo'n beetje op. Maar wat een ontdekking is Oezbekistan, één van die -stanlanden. Het stond al lang op ons lijstje om deze beetje vergeten hoek van de wereld te bezoeken en nu is het gewoon gebeurd!

We hebben een hele grote hoeveelheid foto's (ja, kijk maar even) gemaakt die zoals altijd veel meer zegt dan dit blog, maar in woorden uitgedrukt: het was fantastisch! Ons advies: ga ook naar Oezbekistan. Waarom? Nou, here we go...

De lieve mensen

Dat maakt toch of een land je wel of niet bevalt? De glimlachen, de pogingen contact met je te maken ondanks de taalbarrière. Want wij spreken geen woord Russisch of Oezbeeks en zij geen Engels, maar toch bleek hier vooral de universele taal van vriendelijkheid te gelden. Los van enkele mensen die voor de autoriteiten werken (denk aan controle op vliegveld) of een taxichauffeur die woekerprijzen hanteerde, waren de mensen echt supervriendelijk. Ons wisselgeld van 0,3 cent perse willen geven, ook als wij zeiden: "Laat maar zitten" bijvoorbeeld. En de mensen hadden veel interesse in ons en weten veel over ons land (vooral het tribunaal in Den Haag, over voetbal, Robben, Van Persie, Cruiijf, Hiddink, Gullit, noem ze maar op). De Oezbeken zijn er absoluut niet op uit om je lastig te vallen of je te bedonderen of om je iets aan te smeren. Integendeel, ik zag vaak eerder een soort verlegenheid om ons aan te spreken. Ik schreef al op Facebook dat een vrouw op straat me spontaan omhelsde en een zoen gaf. Vaak grepen vrouwen me lief vast om met me op de foto te gaan. Vrouwen met gouden tanden en een soort hoofddoekje om in combinatie met een niet bijpassend velours kleed aan. En de oude mannen met hun grappig hoedje, een dippel genaamd, die ons de Oezbeekse groet geven; de rechterhand op het hart. En wat dacht je van de kinderen die "hello, hello" schreeuwden, vaak voordat wij hun überhaupt gespot hadden. Onze Couchsurfdates met Bek, Oksana, Nafisa, Eldar waren ook te gek. Ja, de mensen maakten het land!

Bijzondere bezienswaardigheden

In een woord: indrukwekkend. Oebekistan heeft veel oude moskeeën,  medressas (Koranscholen), mausolea,  oude lemen gebouwen. Er zijn in de oude stadscentra mooie pleinen, minaretten, tegels, geschriften op gebouwen, patronen, poorten. Allemaal kunstig bewerkt met blauwe tegels en turkoois mozaïek.  Historisch gezien heel erg waardevol. Al ruim voor onze jaartelling bestonden de steden Samarkand, Buchara en Khiva al, en lagen later ook aan de Zijderoute. We hebben ons hier vermaakt met het maken van veel foto's van gebouwen. De kleuren en de grootsheid in combinatie met het verfijnde artwork binnen in maken het echt heel tof om hier rond te dwalen. Je waant je bijna in de tijd van de Zijderoute, en als je je ogen half dicht doet zie je de kamelen rondsloffen. Of hadden we hier gewoon last van de hitte :-). Maar ook de shared taxi naar de Fergana vallei, met besneeuwde bergtoppen in de verte, en zelfs de helse rit door de gortdroge woestijn naar Khiva waren heel bijzonder. Tot slot nog de bazaars, de markten, waar het gewone leven zich afspeelt, het fruit, groente en noten torenhoog ligt opgestapeld en waar je op je gemakkie de mensen kunt bekijken (en lekkere hapjes kunt kopen)

Het land an sich
Ja, lieve mensen, levendige markten en mooie gebouwen heb je meer in de wereld, maar niet in combinatie met ook nog een vreemde politiek. Ik bedoel, Oezbekistan is een nieuw land, bestaat sinds 1991 na jaren van bezetting door de Russen. Voeg hier nog een president aan toe die het de mensen in zijn land niet makkelijk maakt en je hebt een beetje een vreemd land. Het grootste biljet is 1000 sum, zo'n 30 cent. Een fles water kost 800 sum, De zwarte markt geeft een hele redelijk koers, de officiële een belachelijke koers. Mensen lopen met tassen geld rond. Als wij op de zwarte markt geld wisselden voelden we ons echt miljonair! Waarom er niet andere biljetten van bv 5000 of 10.000 worden gemaakt is het volk ook een raadsel. Dan nog de propaganda. Veel medressas fungeren nu ook als museum en dan stuitten we keer op keer op vitrines vol met beelden van hoe geweldig Oezbekistan is met blozende schoolkinderen, akkers vol lachende boeren, machines die in glanzende fabrieken staan en blije stewardessen bij de vloot van Uzbekistan Airways. Plus wat beelden van de president die het volk hartelijk toespreekt, de hand schudt of over de bol aait. Ja, een mooi beeld, maar wij weten wel beter. Armoede is er. Geen democratie. Milieuvervuiling (denk aan het krimpende Aralmeer). Een land dat ook qua klimaat er een van uitersten is, ijskoude winters -men had het over -50 en zinderende zomers van wel +50.
Voor ons als toerist krijg je van een land nooit het complete beeld. En ook de mensen die we spraken waren niet eens negatief of kritisch op hun eigen land (bang?). Wij moesten ons bijvoorbeeld steeds laten registreren, van elk hotel die registratie bewaren. Dat was belangrijk als je het land weer wilt verlaten. Waarom is ons nog steeds niet duidelijk, maar toont wel aan dat het land nogal krampachtig omgaat met hun toeristen.

Riga

Op weg terug naar huis komen we na een nachtvlucht heel vroeg aan in Riga, de hoofdstad van Letland. Ook een jong land, dat ook pas in deze vorm bestaat na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. We bezoeken de straten met Jugendstil gebouwen en het Museum of the Occupation of Latvia 1940 - 1991. Erg indrukwekkend. Het doet ons vooral beseffen dat wij landen als Letland beoordelen op hoe ze er nu voorstaan, maar dat we ons eigenlijk niet realiseren dat deze landen nog zo bezig zijn om zich te ontplooien tot volwaardige staten die ook serieus genomen willen worden. Een eye opener!! En wat een leuke stad is Riga, vol terrassen, bars, restaurants, mooie winkels.

Oezbekistan was een perfecte vakantie. Mooi weer (30-35 graden), veel te zien en nog niet platgelopen door toeristen. Een aanrader voor wie eens ..tja, wat anders wil!
Foto's op deze link